Problem egzekucji opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (zwanej potocznie „opłatą śmieciową”) jest niewdzięcznym zagadnieniem dla uczestników nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie miasta Turek. Jednak uznałem, iż w celu ograniczenia konieczności jej zastosowania, należy przybliżyć uczestnikom tego systemu kilka spraw z tym związanych.
Opłata śmieciowa jak każdy obowiązek publicznoprawny o charakterze pieniężnym może być egzekwowany w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Natomiast charakter publicznoprawny opłaty śmieciowej wynika z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która stanowi, iż opłata za gospodarowanie odpadami stanowi dochód gminy. Z tych aktów prawnych wynika, że wierzycielem i jednocześnie organem egzekucyjnym z tytułu opłaty śmieciowej jest Burmistrz Miasta Turku, a zobowiązanym jest właściciel zamieszkałej nieruchomości położonej na terenie Turku.
Procedura postępowania egzekucyjnego rusza w chwili stwierdzenia, iż właściciel zamieszkałej nieruchomości zalega z tytułu opłaty śmieciowej (czyli w chwili wystąpienia różnicy między zadeklarowaną kwotą opłaty „śmieciowej” a rzeczywistymi wpłatami). Przy czym zaległość może polegać na braku wpłaty całości albo części opłaty.
W obu sytuacjach wierzyciel sporządza upomnienie, które jest wezwaniem do uregulowania należności. Wierzyciel wskazuje w nim, o jaką należność chodzi, podaje jej wysokość, termin płatności, wysokość odsetek od nieterminowej wpłaty oraz koszty wystawienia upomnienia (obecnie jest to kwota 8,80 zł). Dodatkowo w upomnieniu znajdzie się pouczenie o skutkach niedokonania zapłaty w wyznaczonym terminie. Upomnienie jest doręczane adresatowi.
W sytuacji niedokonania zapłaty opłaty śmieciowej oraz pozostałych należności z tym związanych w terminie 7 dni od doręczenia upomnienia, organ egzekucyjny wystawia tytuł wykonawczy. Dzieje się to na podstawie złożonej deklaracji, w której znajduje się pouczenie, że stanowi ona podstawę do jego wystawienia. Wraz doręczeniem tytułu wykonawczego zalegającymi z opłatami właścicielowi nieruchomości następuje wszczęcie egzekucji administracyjnej.
Organ egzekucyjny może przeprowadzić egzekucję stosując różne instrumenty zwane środkami egzekucyjnymi. Należą do nich egzekucja z pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń zaopatrzenia emerytalnego, także ubezpieczenia społecznego, z rachunków bankowych, z innych wierzytelności pieniężnych, z praw i instrumentów finansowych, z papierów wartościowych oraz niezapisanych na rachunku papierów wartościowych, z weksla, z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej, z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, z pozostałych praw majątkowych, z ruchomości. Wybór poszczególnych środków egzekucyjnych jest w zasadzie dowolny i zależy od wierzyciela albo organu egzekucyjnego.
Przedstawiony w skrócie proces egzekucji administracyjnej jest jednym z narzędzi służących do gromadzenia pieniędzy na funkcjonowanie nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Turku. Jeżeli ściągalność opłaty śmieciowej będzie wysoka, tym większe będą szanse, że stawki za odbiór odpadów komunalnych nie będą rosły.
Waldemar Trojan
kierownik Wydziału Gospodarki Odpadami
Urzędu Miejskiego w Turku